REEF geeft raad nieuwsbrief

Update betaald ouderschapsverlof 

In eerdere nieuwsbrieven hebben wij u geïnformeerd over het betaald ouderschapsverlof. Sinds 2 augustus 2022 kunnen ouders in het eerste levensjaar van een kind maximaal 9 weken lang betaald ouderschapsverlof opnemen. Gedurende deze 9 weken wordt 70% van het loon betaald. Dit krijg je als werkgever vergoed door het UWV. 

Daarbij hebben we u gewezen op het feit dat werkgevers een verzoek tot betaald ouderschapsverlof mogen weigeren bij een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. De invulling van het begrip zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang zou uit de rechtspraak moeten komen.  

Inmiddels is de eerste rechtszaak over het betaald ouderschapsverlof gevoerd. In dit geval ging het om een werknemer die verzocht om aansluitend op haar bevallingsverlof nog negen weken ouderschapsverlof op te nemen. De werkgever heeft dit geweigerd, volgens de werkgever was het te druk en de functie van de werknemer kon niet gemakkelijk worden opgevuld wegens de krapte op de arbeidsmarkt.  De werknemer is na de weigering naar de rechter gestapt. 

De rechter neemt bij zijn uitspraak tot uitgangspunt dat op grond van de wet, een werknemer ouderschapsverlof mag opnemen gedurende een periode en op de wijze die de werknemer zelf uitkiest. Een werkgever mag alleen weigeren bij zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelangen én in uitzonderlijke gevallen. Daarbij oordeelt de rechter dat er sprake is van een zwaarwegend belang indien de door de werknemer gewenste spreiding van verlofuren de gang van zaken in de onderneming ernstig zou ontwrichten. De rechter oordeelt dan ook dat de werkgever de verlofaanvraag niet mag weigeren omdat er geen sprake was van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. De andere werknemers konden ook tijdens het zwangerschaps- en bevallingsverlof de boel draaiende houden, dus dat zouden zij in deze extra periode ook kunnen. 

Wat leert deze uitspraak u nu? 

De lat voor weigering van betaald ouderschapsverlof ligt zeer hoog. Het verlof zal dus in veel gevallen plaatsvinden conform de wens van de werknemer. Alleen in de gevallen dat het verlof de gang van zaken in de onderneming ernstig zou ontwrichten kan dit mogelijk een reden zijn om het verlof te weigeren.  

Mocht u in de situatie komen dat u het betaald ouderschapsverlof wilt weigeren, kunnen wij altijd met u meekijken of uw weigering kans van slagen heeft. 

Meer informatie

Deliveroo uitspraak: arbeidsovereenkomst of zzp’er? 

Na lang wachten heeft de Hoge Raad op 24 maart 2023 uitspraak gedaan in de Deliveroo zaak. De zaak gaat over de vraag of de maaltijdbezorgers van Deliveroo in Nederland werkzaam waren op basis van een arbeidsovereenkomst.  

De wet omschrijft de arbeidsovereenkomst als de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. Om te kunnen beoordelen of een overeenkomst als een arbeidsovereenkomst moet worden aangemerkt, moet door uitleg aan de hand van de verwachtingen die partijen redelijkerwijs kunnen hebben worden vastgesteld weke rechten en verplichtingen partijen zijn overeengekomen.  

Als de overeengekomen rechten en verplichtingen voldoen aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst, moet de overeenkomst als zodanig worden aangemerkt. Voor deze kwalificatie is niet van belang of partijen de bedoeling hadden de overeenkomst onder de wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst te laten vallen.  

Of een overeenkomst moet worden aangemerkt als arbeidsovereenkomst, hangt af van alle omstandigheden van het geval. Van belang kunnen onder meer zijn de aard en duur van de werkzaamheden, de wijze waarop de werkzaamheden en de werktijden worden bepaald, de inbedding van het werk en degene die de werkzaamheden verricht in de organisatie en de bedrijfsvoering van degene voor wie de werkzaamheden worden verricht, het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren, de wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen is tot stand gekomen, de wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd, de hoogte van deze beloningen, en de vraag of degene die de werkzaamheden verricht daarbij commercieel risico loopt. Ook kan van belang zijn of degene die de werkzaamheden verricht zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen, bijvoorbeeld bij het verwerven van een reputatie, bij acquisitie, wat betreft fiscale behandeling, en gelet op het aantal opdrachtgevers voor wie hij werkt of heeft gewerkt en de duur waarvoor hij zich doorgaans aan een bepaalde opdrachtgever verbindt. 

Deliveroo nam het standpunt in dat er geen sprake was van een arbeidsovereenkomst omdat de maaltijdbezorgers onder andere de vrijheid hadden om wel of niet op werk te verschijnen en om bezorgingen al dan niet te aanvaarden. Daarnaast hadden zij het recht om zichzelf te laten vervangen.  

De Hoge Raad gaat niet mee in dit standpunt. Ondanks de vrijheid om wel of niet op werk te verschijnen en bezorgingen te accepteren. Of voldaan is aan de vereisten voor een arbeidsovereenkomst hang af van de verdere omstandigheden van het geval, waarbij in het bijzonder van belang is wat geldt indien betrokkene wel verschijnt en een opdracht tot werk aanvaardt. 

Met betrekking tot het recht om zich te vervangen oordeelt de Hoge Raad dat de vervanging voornamelijk ziet op een tijdelijke vervanging en geen vervanging waarbij de maaltijdbezorger zijn werkzaamheden consequent door iemand anders laat verrichten. 

De Hoge Raad is dan ook van oordeel dat de maaltijdbezorgers gezien moeten worden als werknemers. 

Welke les kunt u hieruit halen? Indien een persoon de vrijheid heeft om zelf te bepalen wanneer hij komt werken, is er niet per definitie sprake van een zzp’er. Het is daarnaast ook belangrijk hoe de verhoudingen zijn als deze persoon wel besluit komt te werken.  

In de gevallen dat er een modelovereenkomst geen verplichting tot persoonlijke arbeid wordt gesloten is het van belang dat de opdrachtnemer zich daadwerkelijk voor langere tijd kan laten vervangen.  

Neem contact op