Het herkennen en reduceren van stress bij uw medewerkers

Hoe herkent u stress bij uw medewerkers en hoe kunt u er samen voor zorgen dat een burn-out voorkomen wordt? 

onze kennis uw groei

Ziekteverzuim, hoog op de HR-agenda

Het HR-thema verzuim staat de laatste jaren steeds hoger op de agenda van organisaties. Ziekteverzuim blijft een punt van aandacht aangezien de afgelopen jaren een stijgende lijn te zien is in verzuimcijfers. Eén van de grootste oorzaken van langdurig verzuim is de burn-out, tegenwoordig ook wel ‘volksziekte nummer 1 genoemd’. Hoe herkent u signalen van stress bij uw medewerkers? En hoe gaat u hier preventief mee aan de slag?

onze projecten uw succes

Langdurige stress kan leiden tot een burn-out

Het ontstaan van een burn-out heeft meestal te maken met langdurige stress en de mate van mentale veerkracht van iemand. Veerkracht is het vermogen om je aan te passen aan stress en tegenslag. Of je over een lage of hoge veerkracht beschikt is voor het grootste deel genetisch bepaalt. Een medewerker met een hoge veerkracht, kan beter omgaan met tegenslagen dan iemand met een lage veerkracht. Het betekent echter niet dat iemand met een hoge mentale veerkracht minder snel kampt met een burn-out. Vaak zijn de verschijnselen bij hen juist heftiger, omdat zij zich langdurig tot het uiterste drijven. Het is dan ook essentieel om te weten waar stress vandaan komt en hoe u tijdig een burn-out kunt herkennen.

 

Druk, druk, druk

In de oertijd was stress een middel om onze overlevingskansen te vergroten. Stress geeft een grote hoeveelheid adrenaline en cortisol vrij, wat ons lichaam voorbereid op vechten of vluchten. De hartslag gaat omhoog, de ademhaling versnelt, de spierspanning neemt toe, de bloeddruk stijgt en de spijsvertering stopt. Er gebeurt op zo’n moment veel in het lichaam. U kunt zich voorstellen dat constante stress symptomen niet bevorderlijk zijn voor zowel het mentale als fysieke gestel.

In de moderne tijd ervaren we nog steeds stress, niet meer omdat we moeten vechten of vluchten om te overleven, maar omdat het leven sneller en sneller gaat. Stress wordt aangewakkerd door verschillende factoren. Hieronder benoemen we een aantal van die factoren. Door een langdurige blootstelling aan stress en het op de proef stellen van de mentale veerkracht, wordt de kans op een burn-out vergroot.

Factoren

Factor 1

Werk-privé balans

Een druk gezinsleven, een hoge werkdruk en de mogelijkheid om altijd en overal te werken kan zorgen voor stress en vermoeidheid. Medewerkers verliezen zich in hun werk, doordat de deadlines niet te halen zijn in een 40-urige werkweek. We worden opgeslokt door werk, het grootbrengen van kinderen en andere verantwoordelijkheden. Tijd voor ontspanning en hobby's blijft achter. Maar dankzij hobby's hebben we minder last van stress en daardoor ontstaat een betere werk-privébalans. Stress komt niet alleen door werk, maar vooral doordat we daarna niet opladen.

Factor 2

Persoonskenmerken en karaktereigenschappen

Sommige medewerkers zijn kwetsbaarder voor een burn-out dan anderen. Zoals eerder genoemd kan dit te maken hebben met mentale veerkracht. Daarnaast zijn er een aantal persoonskenmerken en karaktereigenschappen die een rol spelen bij een burn-out. Indien een medewerker zich in een ongunstige werkomgeving bevindt en zichzelf kenmerkt door de volgende kenmerken, is het risico op een burn-out hoger:

  • Perfectionisme;
  • Een groot verantwoordelijkheidsgevoel;
  • Aardig gevonden willen worden, geen ‘nee’ durven zeggen, moeite met grenzen stellen;
  • Gevoeligheid, of hooggevoeligheid;
  • Aangeleerde denkpatronen en overtuigingen die hulpeloosheid aanwakkeren.

Factor 3

De druk van de omgeving

In de huidige maatschappij leggen we ons soms te veel op. We willen carrière maken, onszelf ontwikkelen, sporten, voor het huishouden zorgen, een gezin onderhouden en ga zo maar door. Wanneer men niet aan dit perfecte plaatje voldoet, kan dat stress veroorzaken, wat weer kan leiden tot een burn-out, want stel je voor dat je niet aan het perfecte plaatje voldoet.

Factor 4

Sociale media

Dagelijks worden we continu blootgesteld aan prikkels. Het begint ’s ochtends bij het openen van de telefoon; berichten van vrienden, meldingen van social media en gesponsorde content. Op het werk gaat het natuurlijk gewoon door; collega’s die aan je bureau staan, binnenkomende e-mail en in de pauze check je of je niets hebt gemist op Facebook en nu.nl. Er is geen enkel moment van rust en ontspanning van het brein.

Herken vroegtijdig een burn-out

Nu we inzichtelijk hebben wat stress doet, op welke momenten stress de kop opsteekt en welke medewerkers hier gevoeliger voor zijn, is het goed om te kijken naar de kenmerken van langdurige stress. Indien u de volgende symptonen herkent bij uw medewerkers, ga dan preventief het gesprek aan:

  • Klagen over vermoeidheid, niet alleen fysiek maar ook psychisch;
  • Een periode van veel kortdurend verzuim;
  • Slechter kunnen plannen en presteren door een laag concentratievermogen en slechter geheugen;
  • Door inflexibiliteit kan een medewerker een enorme weerstand voelen tegen veranderingen;
  • Gedragsverandering welke zichtbaar wordt door overwerken, pauzes overslaan en minder snel sociaal contact zoeken;
  • Lagere betrokkenheid bij het werk en de organisatie;
  • Woede, verdriet, paniekaanvallen en depressieve klachten.[1]

Tips tegen stress

  • Eet rood vlees, dit bevat Acetyl-L-Carnitine wat een positieve invloed heeft op de bescherming van de hersenen;
  • Beweeg! Stress zit niet alleen in het hoofd, maar ook in het lichaam. Beweging zet spieren in spanning en bij rust in ontspanning. Het gevolg is dat u zowel fysiek als mentaal ontspannen bent en rust ervaart;
  • Zorg voor ontspanning en doe iets wat u écht leuk vindt. Verplicht uzelf niet om een boek te lezen, terwijl u daar geen energie uit haalt; 
  • Tot slot, onthouding van middelengebruik. Laat dat drankje aan het einde van de week eens staan. Het beschadigt de hersenen alleen maar meer.

onze kennis uw groei

Werknemer in eigen regie

Eén op de zeven medewerkers vindt dat de organisatie te weinig doet aan een goede werk-privé balans. Hoe kunt u hier als organisatie op inspelen en tijdig een burn-out herkennen?

Ga altijd het gesprek aan met een medewerker als je het vermoeden hebt dat een burn-out op de loer ligt. Vanzelfsprekend kunt u er zelf niet alleen voor zorgen dat een medewerker niet burned-out raakt. Een medewerker moet hier zelf de regie in nemen. U kunt handvatten aanreiken, maar vervolgens ligt het accepteren van de hulp en het erkennen van de situatie bij de medewerker zelf.

Om ervoor te zorgen dat de medewerker ook regie leert te nemen, is het essentieel om een actiegericht plan op te stellen voor de organisatie, wat uiteindelijk zal leiden tot een grotere mentale veerkracht van de medewerkers. Dit helpt niet alleen om overbelasting en burn-outs te voorkomen, maar vergroot ook het werkplezier en de productiviteit van uw medewerkers.

REEF biedt persoonlijke begeleiding aan uw medewerkers en richt zich daarbij op de vitaliteit en mentale en fysieke fitheid. Benieuwd hoe u de mentale veerkracht van medewerkers vergroot? Lees dan verder.

Lees meer

Meer informatie

Heeft u vragen over dit bericht of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Ingrid Oerlemans.

Ingrid Oerlemans
teammanager Personeel en Organisatie, Finance and Control